W siedzibie Karkonoskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. w Jeleniej Górze odbyło się 29 maja br. kolejne spotkanie doradców zawodowych zrzeszonych w Dolnośląskiej Sieci Poradnictwa Zawodowego. Tym razem w centrum uwagi znalazło się poradnictwo zawodowe dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności oraz osób ze szczególnymi potrzebami.
Spotkanie poprowadziła Barbara Górka – ekspertka ds. dostępności, trenerka, superwizorka oraz autorka licznych publikacji dotyczących potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Od lat specjalizuje się w aktywizacji zawodowej osób ze szczególnymi potrzebami, zarówno na poziomie edukacyjnym, jak i rynku pracy.
Przygotowanie klienta i dostępność usług
W swoim wystąpieniu prelegentka poruszyła szereg zagadnień, które są kluczowe w codziennej pracy doradców zawodowych z osobami z niepełnosprawnościami. Szczególną uwagę zwróciła na zmieniające się nazewnictwo, podkreślając znaczenie języka w kształtowaniu postaw społecznych i budowaniu szacunku wobec osób ze szczególnymi potrzebami.
Omówiła również sposoby, skutecznego przygotowania klienta do formułowania swoich potrzeb, szczególnie tych dotyczących stanowiska pracy – zarówno w kontekście fizycznych dostosowań, jak i organizacyjnych rozwiązań wynikających z rodzaju niepełnosprawności.
Istotnym elementem wystąpienia była analiza najważniejszych zapisów Ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Wskazano m.in. na konieczność:
- zapewnienia dostępnego wejścia do budynków,
- dostosowania toalet,
- wprowadzenia odpowiedniego oznakowania dla osób niewidomych i słabowidzących,
- udostępniania treści w sposób zrozumiały dla osób niedosłyszących i głuchych, zarówno w kontakcie bezpośrednim, jak i online
- stosowania w komunikacji tzw. łatwego języka do czytania i zrozumienia (ETR)
Dzięki takim rozwiązaniom każda osoba – niezależnie od rodzaju niepełnosprawności – będzie mogła skutecznie korzystać z usług doradztwa zawodowego.
Zatrudnienie wspomagane – realna szansa na otwartym rynku
Prelegentka zaprezentowała również model zatrudnienia wspomaganego, zakładający współpracę osoby z niepełnosprawnością z trenerem pracy lub asystentem. Taka forma wsparcia znacząco zwiększa szanse na zatrudnienie nie tylko w Zakładach Pracy Chronionej, Warsztatach Terapii Zajęciowej czy Zakładach Aktywności Zawodowej, ale również na otwartym rynku pracy.
Poruszono również kwestie związane z orzecznictwem pozarentowym oraz kodami niepełnosprawności, które mają znaczenie przy udzielaniu trafnych i adekwatnych porad zawodowo-edukacyjnych.
Praktyczne narzędzia i doświadczenia
Uczestnicy spotkania – doradcy zawodowi z różnych sektorów, m.in. ze szkół (również specjalnych), organizacji pozarządowych, instytucji rynku pracy, Ośrodka Wsparcia Ekonomii Społecznej i Dolnośląskiego Ośrodka Polityki Społecznej – mieli okazję zapoznać się z narzędziami wspomagającymi pracę z osobami z niepełnosprawnościami.
Prezentowane były m.in.:
- gry i testy preferencji,
- karty z piktogramami dla osób z niepełnosprawnością intelektualną,
- pomoce dydaktyczne dla osób z niepełnosprawnością wzroku i mowy.
Dodatkowo uczestnicy mogli osobiście przekonać się, z jakimi wyzwaniami mierzą się osoby z osłabionym tonusem mięśniowym lub osoby starsze, których sprawność manualna jest ograniczona.
Spotkanie w Jeleniej Górze było nie tylko okazją do wymiany doświadczeń i dobrych praktyk, ale także do refleksji nad tym, jak jeszcze skuteczniej tworzyć system poradnictwa zawodowego otwarty, dostępny i adekwatny do potrzeb wszystkich osób – niezależnie od ich ograniczeń zdrowotnych. To ważny krok na drodze do pełnej inkluzji i aktywizacji zawodowej osób z niepełnosprawnościami.
Renata Bech
Fot. Archiwum autorki
