Jeżeli chcemy jak najdłużej cieszyć się wyostrzonym widzeniem, musimy o to odpowiednio zadbać. Podstawą w tym przypadku jest m.in. aktywny styl życia, profilaktyka zdrowotna, zdrowe i racjonalne odżywianie. Dlatego w codziennym jadłospisie nie powinno zabraknąć witamin, pierwiastków i innych ważnych składników pozytywnie wpływających na kondycję oczu. Co jeść a czego unikać, by zmniejszyć ryzyko zaćmy i innych chorób okulistycznych? Jakie są najlepsze witaminy na wzrok?
Odpowiedzi na takie pytania oraz informacje o najczęstszych chorobach oczu można było usłyszeć na spotkaniu z dr n. med. Agatą Plech – ordynatorką Oddziału Okulistycznego w cieszyńskim Szpitalu Śląskim oraz właścicielką Centrum Medycznego „BESKIDMED”. Wykład i sesja pytań i odpowiedzi miały miejsce w Cieszyńskim Ośrodku Kultury – Dom Narodowym.
Spotkanie było podzielone na dwie części – w pierwszej Pani doktor przedstawiła główne i najczęściej występujące choroby narządu wzroku, a w drugiej omówiła profilaktykę zdrowia, diety i tego co jeść aby oczy były długo sprawne.
Wśród wielu schorzeń i chorób, które mogą wystąpić u każdego z nas są: retinopatia cukrzycowa, zaćma i jaskra oraz zwyrodnienie plamki związane z wiekiem.
Retinopatia cukrzycowa jest jedną z ważniejszych przyczyn utraty wzroku i kluczową przyczyną pogorszenia wzroku u osób po 25. roku życia. Jest to powikłanie cukrzycy polegające na uszkodzeniu drobnych naczyń krwionośnych siatkówki oka, które prowadzi do wielu następstw grożących utratą wzroku. Zdarza się, że objawy retinopatii cukrzycowej stwierdza lekarz okulista już w czasie profilaktycznego badania dna oka i sugeruje badania w kierunku cukrzycy.
Częstość występowania retinopatii cukrzycowej rośnie: wraz z czasem trwania cukrzycy, wraz z współistniejącym nadciśnieniem tętniczym, niewłaściwym poziomem cholesterolu, niewłaściwą pracą nerek i trzustki oraz paleniem papierosów. Trudno przewidzieć wystąpienie retinopatii u konkretnej osoby z cukrzycą, natomiast kontrola wielu ze wspomnianych czynników ryzyka może pomóc w jej zapobieganiu. Niezwykle ważne są też okresowe badania kontrolne dna oka.
Zaćma to powszechna choroba wieku dojrzałego polegająca na zmętnieniu soczewki. Ze względu na proces starzenia się społeczeństwa i fakt, że wiek jest głównym czynnikiem predysponującym do jej rozwoju, promowanie działań profilaktycznych jest kluczowe. Obecnie nie ma metod zapobiegania zaćmie, które miałyby udowodnioną skuteczność. Wyniki badań obserwacyjnych sugerują, że dieta bogata w owoce i warzywa oraz rzucenie palenia mogą być skuteczne w profilaktyce tej choroby.
Zwyrodnienie siatkówki związane z wiekiem dotyczy centralnej części siatkówki tzw. plamki, której podstawową funkcją jest zapewnianie prawidłowej ostrości widzenia. W przebiegu choroby dochodzi do stopniowego uszkodzenia komórek siatkówki w oku, zmian zanikowych i obrzękowych w jej strukturze. Sama choroba ma dwie postaci, łagodniej przebiegającą- suchą oraz w 10-15% agresywną, wysiękową, mokrą. Profilaktyka w tej chorobie polega na dbaniu o dobrą dietę bogatą w kolorowe warzywa i owoce oraz zdrowe tłuszcze, a także, co najważniejsze, na zrezygnowaniu z palenia tytoniu.
Po przedstawieniu podstawowych informacji o chorobach oczu dr Agata Plech przeszła do części związanej z dietą, zdrowym stylem życia oraz profilaktyką. W zachowaniu prawidłowo funkcjonującego narządu wzroku bardzo istotne jest znaczenie diety. Jeśli chcemy jak najdłużej cieszyć się zdrowymi oczami i skutecznie zapobiegać uszkodzeniom wzroku, musimy skoncentrować się na tym, aby nasz jadłospis był zróżnicowany. W codziennym menu nie powinno więc zabraknąć będących źródłem witamin i mikropierwiastków świeżych warzyw i owoców, olejów, ryb i orzechów.
Dieta korzystnie wpływająca na wzrok powinna być bogata w witaminy, minerały, antyoksydanty, a także w naturalne barwniki pochodzenia roślinnego takie jak luteina, zeaksantyna. Wskazanym jest dostarczanie organizmowi witamin takich jak: C,A, E, witaminy z grupy B, cynk, Selen, mangan. Chcąc wspomóc prawidłowe funkcjonowanie narządu wzroku, warto też regularnie dbać o właściwe nawodnienie. Dostarczanie organizmowi każdego dnia odpowiedniej ilości płynów pomaga nawodnić wszystkie tkanki, w tym także te wchodzące w skład ciała szklistego wypełniającego gałki oczne. Niedobór wody w diecie zwiększa ryzyko pojawienia się problemów ze wzrokiem takich jak suchość oczu, przekrwienie spojówek oraz opuchnięcie powiek.
Istotnym elementem odpowiedniej diety poprawiającej ostrość wzroku są nienasycone kwasy tłuszczowe z grupy Omega-3. Badania donoszą, że spożywanie ryb minimum trzy razy w tygodniu może przyczynić się do obniżenia ryzyka wystąpienia wielu schorzeń, a same kwasy tłuszczowe wykazują działanie przeciwzapalne.
Osoby, które przybyły na spotkanie z ciekawością słuchały wykładu dr Agaty Plech opartego na wiedzy dostępnej także w książkach jej autorstwa „Przejrzyj na oczy” oraz „Okiem szeroko otwartym na zdrowie”.
Kończąc można powiedzieć, że dbanie o zdrowie oczu okazuje się kolejnym powodem do zmiany swojego stylu życia – nawyków żywieniowych, podejmowania regularnej aktywności fizycznej, rzucenia palenia. Na początku może wydawać się to trudne do osiągnięcia ale małymi krokami może się udać. Dzięki temu może uda się zadbać nie tylko o swoje zdrowie, ale i ważnych dla ciebie osób.
Andrzej Koenig, ociemniały
Fot. Pixabay
