Stowarzyszenie na Rzecz Niepełnosprawnych „W LABIRYNCIE” z Chorzowa, organizuje w tym roku kilka szkoleń skierowanych do osób z dysfunkcją wzroku. W dniach 04-10.05. oraz 30.05.-05.06.2025 r. odbyły się dwa zjazdy drugiej – 10 osobowej – grupy niewidomych i słabowidzących na szkoleniu z obsługi smartfonów, który odbył się w Ośrodku Przygotowań Paraolimpijskich „Start” w Wiśle.
Na pewno wiele osób zastanawia się jak osoby z niepełnosprawnościami wzroku mogą obsługiwać sprzęt elektroniczny typu komputer, laptop, telefon komórkowy, tablet, smartfon, zegarek czy Smartwatch. Otóż odpowiedź jest prosta: cały ten sprzęt możemy obsługiwać bez żadnych problemów i bez względu na naszą dysfunkcję. Wszystko opiera się o rodzaj niepełnosprawności oraz używany właśnie sprzęt. Sam jestem osobą ociemniałą i przekonałem się, że smartfon, który posiadam może również służyć do czegoś więcej niż wykonywanie i odbieranie telefonów czy wysyłanie i odbieranie sms-a.
Szkolenie było skierowane do osób pełnoletnich z całej Polski ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności z tytułu utraty wzroku. Jak się okazało na miejscu grupa 10 uczestników przyjechała z całej Polski m.in. centralna Polska, Pomorze, Małopolska, Dolny Śląsk, Śląsk Cieszyński czy Górny Śląsk.
A co do szkolenia – było intensywnie, ciekawie i interesująco. Zaskakujące dla większości było odkrycie, jak wszechstronnym narzędziem może być tak mały sprzęt jak iPhone (posiadany przez większość uczestników szkolenia) i jak bardzo może on wspierać w codziennych czynnościach.
Na początku omówiliśmy podstawowe informacje o smartfonach oraz kluczowe gesty, bez których osoba niewidoma miałaby trudności z obsługą urządzenia, zapoznanie się z ekranem używając gestów jednym, dwoma, trzema i czterema palcami naraz. Kolejnym etapem była już praktyczna nauka pobierania i obsługi aplikacji. Wykonywaliśmy ćwiczenia na żywo, co wymagało dużego skupienia i zaangażowania.
Wykorzystując pobrane aplikacje na smartfona uczestnicy szkolenia mają możliwość odnajdywać obiekty, napisy, przedmioty za pomocą kamerki, która znajduje się w telefonie i oczywiście programu udźwiękawiającego. Osoba niewidoma w przypadku gdy np. zgubi się w przestrzeni może połączyć się z wolontariuszem, który za pomocą obrazu z telefonu i prośby o pomoc udzieli jej bez względu gdzie niewidomy się znajduje. Najlepiej w aplikacji „Be My Eyes” zaznaczyć jako domyślny język polski. Kolejna pobrana aplikacja „Orange Telefon„ umożliwia osobie z dysfunkcją wzroku identyfikowanie i blokowanie spamowych, niechcianych i telemarketingowych połączeń przed ich odebraniem.
Osobiście najciekawsze aplikacje to te, które umożliwiają nam wykonywać zdjęcie bez wzroku ale z podpowiedzią iPhonea, który podpowiada jak np. ustawić telefon aby zdjęcie było czytelne. To samo dotyczy nagrywania krótkich filmów. Każde zdjęcie i film możemy „obejrzeć” z użyciem aplikacji „PiccyBot”, która opisze nam dokładnie co znajduje się na zdjęciu, jak ubrane są osoby, w jakim kolorze jest samochód, a także opowie krótko o nagranym przez nas filmie.
Dzięki aplikacjom m. in. „Copilot” oraz „Gemini” zainstalowanym w trakcie szkolenia otworzył się przed nami świat sztucznej inteligencji (AI). Możemy teraz komunikować się z nią zarówno za pomocą tekstu, jak i głosowo, wykorzystując mikrofon.
Gdy osoba z dysfunkcją wzroku nie ma kogo zapytać, a potrzebuje znaleźć np. klucze od mieszkania, gniazdko czy drzwi wejściowe. Przy użyciu aplikacji „OOrion” zostanie pokierowana do tego przedmiotu czy miejsca. Możemy również przy użyciu kolejnej ciekawej i przydatnej aplikacji „Adobe Scan” skanować na urządzeniu przenośnym zdjęcia i dokumenty do plików PDF i automatycznie rozpoznawać tekst.
Uczestnicy szkolenia mogli również zapoznać się z bezwzrokową obsługą poczty elektronicznej oraz nawigacji po stronach internetowych, w tym wyszukiwaniu konkretnych adresów i informacji za pomocą słów kluczowych, a także udostępnianiu linków i wiadomości innym użytkownikom lub grupom na komunikatorze WhatsApp.
Podczas drugiego zjazdu uczestnicy poznali zastosowanie m.in. takich aplikacji jak: „kino dostępne”, która pozwala na darmowe odsłuchiwanie audiodeskrypcji i lektorskich wersji napisów w sali kinowej, przy użyciu smartfona, „KOLEO” dzięki której można sprawdzić rozkład pociągów, poznać cenę biletów i zakupić bilet, „Portal Pasażera:, który jest wyszukiwarką połączeń i rozkładów jazdy wszystkich przewoźników kolejowych działających na terenie Polski.
Dzięki zainstalowanej aplikacji „Seeing Assistant Move”, która jest nawigacją GPS dla niewidomych uczestnicy odbyli krótki spacer po Wiśle dwoma podobnymi trasami w grupach, a do ośrodka każdy powrócił sam korzystając z aplikacji.
Podczas tych dwóch tygodni odkryliśmy mnóstwo fascynujących aplikacji. To, o czym wspomniałem, to jedynie niewielki wycinek bogatej wiedzy, którą podzielili się z nami instruktorzy.
Kompetencje instruktorów ze Stowarzyszenia „W labiryncie” były na bardzo wysokim poziomie. Gdy pojawiały się trudniejsze pytania, zręcznie posiłkowali się sztuczną inteligencją, dzięki czemu odpowiedzi pojawiały się w ciągu kilku minut. Jestem przekonany, że dzięki zdobytej wiedzy będziemy mogli szybciej, pewniej i w pełni wykorzystywać potencjał naszych smartfonów.
Andrzej Koenig, ociemniały
Fot. Pixabay/zdjęcie ilustracyjne
