Ubezpieczony, który z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej dozna stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, ma prawo do jednorazowego odszkodowania. Od 1 kwietnia za każdy procent uszczerbku na zdrowiu obecnie przysługuje 1636 zł. To o 205 zł więcej niż dotychczas.
– W 2024 roku w Zachodniopomorskiem ZUS wypłacił ponad 2 tys. jednorazowych odszkodowań w łącznej kwocie niemal 18 mln zł. W kraju było to blisko 44 tys. odszkodowań. Ich suma to prawie 408,5 mln zł – wylicza Karol Jagielski, regionalny rzecznik ZUS województwa zachodniopomorskiego.
Osoby objęte ubezpieczeniem wypadkowym, które doznały stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej mogą wystąpić o jednorazowe odszkodowanie.
Stały uszczerbek na zdrowiu to naruszenie sprawności fizycznej, które powoduje zaburzenie czynności organizmu, a przy tym nie rokuje poprawy. Natomiast długotrwały uszczerbek na zdrowiu jest to zaburzenie czynności organizmu na dłużej niż 6 miesięcy, ale zakłada się jednak, że stan ten u danej osoby może się poprawić. Prawo do jednorazowego odszkodowania mają również członkowie rodziny osoby, która zmarła z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.
Jak można uzyskać jednorazowe odszkodowanie? W pierwszej kolejności trzeba złożyć wniosek do ZUS-u bezpośrednio – do tego są uprawnieni przedsiębiorcy lub inni płatnicy składek. W imieniu pracownika natomiast wniosek taki może złożyć pracodawca. Do wniosku należy dołączyć protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku. Protokół spisuje i zatwierdza pracodawca – w przypadku jeśli ubezpieczony jest pracownikiem. Gdy wypadkowi w pracy uległ przedsiębiorca, dołącza do wniosku kartę wypadku. Z kolei jeśli wniosek dotyczy choroby zawodowej, potrzebna jest decyzja wydana przez państwowego inspektora sanitarnego, która ją potwierdza. Dołączyć trzeba też zaświadczenie od lekarza OL-9 z adnotacją o zakończeniu leczenia i rehabilitacji oraz dokumentację medyczną.
Istotne jest również ustalenie stopnia uszczerbku na zdrowiu. Stopień uszczerbku i jego związek z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową ustala lekarz orzecznik lub komisja lekarska ZUS po zakończeniu przez pacjenta leczenia i rehabilitacji.
Jak więc wyliczyć wysokość jednorazowego odszkodowania, przysługującego uprawnionemu? Jednorazowe odszkodowanie to 20 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Od kwietnia to 1636 zł. Dla przykładu: osoba z 5 proc. uszczerbku na zdrowiu otrzyma 8180 zł brutto (czyli 5 razy 1636 zł). Nowa wysokość jednorazowych odszkodowań obowiązuje do 31 marca 2026 r.
Jolanta Wiatr
Fot. Pixabay
